"Για το δικαίωμα όλων των γυναικών να είναι πλήρως ανθρώπινες".

"Η αποκλειστικότητα με την οποία οι άνθρωποι διεκδικούν να ρυθμίζουν τα πάντα και τους πάντες στον κόσμο αποκλειστικά και μόνο σύμφωνα με τη θέλησή τους είναι πράγματι αφόρητη". (1929)
"Το να είσαι γυναίκα σημαίνει να είσαι πολιτική. Ολόκληρη η καθημερινή μας ζωή είναι πολιτική από την πρώτη μέχρι την τελευταία ώρα". (1947)
"Τα γυναικεία ζητήματα είναι ανθρώπινα ζητήματα". (1953)
Η Marie-Elisabeth Lüders ήταν μια γυναίκα που, στα τέλη του 19ου αιώνα, βρήκε το θάρρος να πάει κόντρα σε όλες τις συμβάσεις του προστατευμένου κόσμου της μεσαίας τάξης, προκειμένου να αγωνιστεί για τα δικαιώματα των γυναικών. Αγωνίστηκε για ίσα δικαιώματα για τις γυναίκες από τη Γερμανική Αυτοκρατορία μέσω της Δημοκρατίας της Βαϊμάρης και της εθνικοσοσιαλιστικής δικτατορίας μέχρι την πρώιμη Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας. Ήταν μια πρωτοπόρος που κέρδισε την πρόσβαση των γυναικών σε νέους, προηγουμένως κλειστούς χώρους. Στη νεκρολογία της το 1966, η Die Zeit έγραψε: "Η ζωή αυτής της γυναίκας ήταν αφιερωμένη στον αγώνα κατά της ανδρικής υπεροχής".
Από το 1953 έως το 1961 ήταν πρώην πρόεδρος της γερμανικής Μπούντεσταγκ στη Βόννη. Διεξήγαγε εντατική εκστρατεία για την εναρμόνιση όλων των αντιφατικών νόμων με το άρθρο περί ίσων δικαιωμάτων του βασικού νόμου. Αλλά η φωνή της είχε βαρύτητα και σε όλα τα άλλα θέματα που συζητήθηκαν στο κοινοβούλιο της Βόννης.
Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της με το διδακτορικό της στις πολιτικές επιστήμες το 1912, και έγινε η πρώτη γυναίκα στη Γερμανία που το έκανε, η κόρη του μυστικού συμβούλου του Βερολίνου αφιερώθηκε στο κοινωνικό και γυναικείο έργο. Κατείχε ηγετικές θέσεις στον τομέα αυτό μέχρι το 1922. Όταν μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, το 1919, δόθηκε στις γυναίκες το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι, εξελέγη στην Εθνοσυνέλευση και αργότερα στο Ράιχσταγκ ως μέλος του Γερμανικού Δημοκρατικού Κόμματος (DDP). Το 1922, γέννησε έναν γιο, τον οποίο μεγάλωσε μόνη της. Το 1937, φυλακίστηκε για τέσσερις μήνες ως πολιτική κρατούμενη. Μέχρι το τέλος του ναζιστικού καθεστώτος, έζησε απομονωμένη, εν μέρει στη νότια Γερμανία, από φόβο για περαιτέρω αντίποινα. Επέστρεψε στο Βερολίνο το 1947 και από το 1948 - κατά τη διάρκεια του αποκλεισμού του Δυτικού Βερολίνου από τη Σοβιετική Ένωση και της αερογέφυρας των Δυτικών Συμμάχων - έως το 1951, κατείχε το αξίωμα της δημοτικής συμβούλου για τις κοινωνικές υποθέσεις, όπου συνέβαλε τα μέγιστα στην ανοικοδόμηση της κοινωνικής πρόνοιας και της ιατρικής περίθαλψης στην κατεστραμμένη πόλη. Κατά τη δεύτερη και την τρίτη νομοθετική περίοδο, εκπροσώπησε το FDP ως μέλος της γερμανικής Μπούντεσταγκ στο Βερολίνο, διαμορφώνοντας έτσι τη νεαρή Δημοκρατία της Βόννης.
Δεν την απασχολούσαν οι προσωπικές της ευαισθησίες όταν χαρακτήριζε την τότε ομοσπονδιακή πρωτεύουσα Βόννη ως "προσωρινή ρύθμιση". Απώτερος στόχος της ήταν η επανένωση της Γερμανίας, ως απαραίτητη προϋπόθεση για την παγκόσμια ειρήνη, και η συνακόλουθη επιστροφή του κοινοβουλίου και της κυβέρνησης στην παλιά αυτοκρατορική πρωτεύουσα του Βερολίνου, την "πατρογονική έδρα της εκπροσώπησης του γερμανικού λαού". Στην εναρκτήρια ομιλία της στη δεύτερη Μπούντεσταγκ το 1953, διαβεβαίωσε: "Δεν έχουμε ακόμη ένα αμιγώς γερμανικό κοινοβούλιο, αλλά θα το αποκτήσουμε". Εξέφρασε την ελπίδα "ότι ο επόμενος πρόεδρος της εποχής θα μπορέσει να ξανανοίξει το γερμανικό Ράιχσταγκ - ή όπως αλλιώς μπορεί να ονομαστεί - στην πρώην πρωτεύουσα Βερολίνο".
Η πολιτικός του SPD Herta Gotthelf χαρακτήρισε τη Lüders το 1958 με αφορμή τα 80α γενέθλιά της: "Ήταν γνωστή και φοβόταν για την ευστροφία της που βασιζόταν σε μεγάλη εξειδίκευση. Είναι ένα φιλελεύθερο άτομο με την καλύτερη έννοια του όρου και ενσαρκώνει εκείνον τον γερμανικό φιλελευθερισμό, ο οποίος, δυστυχώς, δεν ήταν ποτέ πολύ ισχυρά εδραιωμένος στον γερμανικό λαό. Η ακεραιότητά της, η αυτοπειθαρχία της, η πλήρης αφοσίωσή της στο έργο της προκαλούν τον σεβασμό ακόμη και των αντιπάλων της. Αλλά η Marie-Elisabeth Lüders είναι ακόμη περισσότερα από αυτό: όταν συνεχάρη τη Louise Schröder για τα 70ά γενέθλιά της τον περασμένο Απρίλιο, το έκανε με τόση ανθρώπινη ζεστασιά και με μια σχεδόν κοριτσίστικη γοητεία που διαφορετικά δεν θα υποψιαζόταν κανείς πίσω από την εξωτερική της αυστηρότητα. Ωστόσο, επί δεκαετίες απέδειξε αθόρυβα στην προσωπική της ζωή ότι δεν πρέπει κανείς να έχει μόνο κοινωνικές θεωρίες, αλλά και να τις εφαρμόζει στην πράξη. Η Marie-Elisabeth Lüders είναι αναμφισβήτητα η πιο εξέχουσα γυναικεία προσωπικότητα στην Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γερμανίας".
Ανισότιμα δικαιώματα (1878-1900)
Γυναικείο κίνημα, σπουδές και κοινωνική εργασία των γυναικών (1900-1918)
Τα δικαιώματα των γυναικών στο Ράιχσταγκ (1918-1933)
Καταπίεση των γυναικών κατά τον εθνικοσοσιαλισμό (1933-1945)
Τα δικαιώματα των γυναικών στη Bundestag (1945-1966)
Συμπέρασμα
Κείμενο: Ulrike Klens